The Best Years of Our Lives
(The Best Years of Our Lives, Σκην William Wyler, 1946)
Οι αλληλοδιασταυρώμενες ιστορίες τριών στρατιωτών που επιστρέφουν από τα μέτωπα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου σε μια τυπική μεσοδυτική πόλη των ΗΠΑ. Κάπως έτσι θα μπορούσε να συνοψίσει κανείς την πλοκή της φημισμένης ταινίας του Wyler δεδομένου ότι πρόκειται για μια ταινία που αφηγείται στιγμιότυπα από τη ζωή συνηθισμένων ανθρώπων που ο βίος τους συνήθως δεν αποτελεί τμήμα της μυθιστορίας του κινηματογράφου. Υιοθετώντας μια γραφή χαμηλών τόνων, αποφεύγοντας ως επί το πλείστον τις συμβάσεις των κλασσικών δραμάτων της περιόδου, ο Wyler καταφέρνει να αποδώσει με ανεπανάληπτη αυθεντικότητα αφενός τα μικρά, καθημερινά δράματα των τριών βετεράνων των οποίων η προσαρμογή κάθε άλλο εύκολη ήταν και αφετέρου ένα πορτρέτο της αμερικάνικης κοινωνίας της περιόδου όπου η καλπάζουσα οικονομική ανάπτυξη πραγματοποιείται ερήμην κάποιας συλλογικότερης ηθικής επιταγής.
Η σοφά μελετημένη σκηνοθεσία του Wyler δεν αφήνει κανέναν από τους ήρωες να μονοπωλήσει αφηγηματικά την ταινία, η επιλογή του "κεντρικού ήρωα", άμα κρίνεται απαραίτητη, αφήνεται στην επιλογή του θεατή. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σε αρκετές σκηνές της ταινίας όπου ενσωματώνονται παράλληλες δράσεις στο ίδιο πλάνο χάρη στα πλάνα σεκάνς του σκηνοθέτη και στην δραματουργική αξιοποίηση των εκφραστικών δυνατοτήτων του βάθους πεδίου που παρέχει η αξεπάραστη φωτογραφία του Gregg Toland. Η σκηνή στο μπαρ με τον Fred στο βάθος του κάδρου να τηλεφωνεί στην κόρη του Al, υπό το ανήσυχο βλέμμα του τελευταίου στο πρώτο πλάνο ενώ παρακολουθεί ταυτόχρονα τον τρίτο πρωταγωνιστή είναι χαρακτηριστική. Εξίσου κλασσική είναι η σκηνή στο νεκροταφείο των αεροπλάνων όπου ο Fred έρχεται αντιμέτωπος με τις μνήμες του παρελθόντος και με την συνειδητοποίηση της θέσης του στην αμερικάνικη κοινωνία. Λεπτή μα εύστοχη κριτική, διορατική σκηνοθετική ματιά και κυρίως εξαιρετικές ερμηνείες από το εκλεκτό καστ συνθέτουν μια δημιουργία όπου η κινηματογραφική και η ανθρώπινη αλήθεια ταυτίζονται. Μια μεγάλη ταινία, από τα υψηλότερα επιτεύγματα του μεγίστου σκηνοθέτη της.
5 σχόλια:
Θα είμαι ακόμα πιο διαχυτικός και θα υποστηρίξω πως το Best Years of Our Lives αποτελεί μια από τις πιο ολοκληρωμένες δημιουργίες στην ιστορία του αμερικανικού κινηματογράφου. Υπόδειγμα αφήγησης, άριστο mise en scene και εξαιρετικές ερμηνείες αποδίδουν ένα άκρως επίκαιρο θέμα πολιτικών και κοινωνιολογικών προεκτάσεων στην σκληρή του μορφή.
Ειδικότερα για τη σκηνή της φωτογραφίας που έχεις παραθέσει, το μεγαλείο και η ευφυία της σκηνοθεσίας πραγματικά δεν έχει προηγούμενο. Η αφήγηση τέμνεται σε τρία επίπεδα, όλα ταυτόχρονα εμφανή στο κάδρο έχοντας μάλιστα το καθένα ξεχωριστό λόγο για να μαγνητίσει το βλέμμα μας. Για τον Fred και τον Al αναφέρεις πολύ σωστά το δραματουργικό βάρος της παρουσίας, να προσθέσω και το πρόσθετο ενδιαφέρον του θεάματος στο πρώτο επίπεδο της εικόνας: o Homer με τα χέρια του κομμένα στον πόλεμο, παίζει πιάνο με τους ...γάντζους, σκηνικό που είναι αδύνατο να μην προσελκύσει το βλέμμα μας. Δεν έχω στο νου ξανά τέτοια μεγαλειώδη σκηνή στο αμερικανικό σινεμά όπου ο σκηνοθέτης να ζητάει από τον θεατή να συμμετέχει ενεργητικά μέσω του mise en scene.
Δε θα μπορούσες να διαλέξεις καλύτερη ταινία για την επιστροφή σου στο blog. Καλό μήνα φίλε μου.
Φίλε μου σε ευχαριστώ για το σχόλιό σου και φυσικά δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω.
Θα ήθελα να προσθέσω και την σκηνή του γάμου στο φινάλε όπου πάλι συνυπάρχουν όλοι οι βασικοί χαρακτήρες με τη δράση να διαδραματίζεται σε δύο επίπεδα μέσα στο ίδιο κάδρο: ο Homer προσπαθεί να περάσει το δαχτυλίδι χρησιμοποιώντας τους γάντζους και όλοι αγωνιούν αν θα καταφέρει ενώ ο Fred εχει στραμμένη την προσοχή του στην κόρη του Al που αλληλοκοιτάζονται έντονα. Ουσιαστικά πρόκειται περί διπλής τελετής στο ίδιο πλάνο.
Πολύ σημαντική ταινία και είναι κρίμα που οι πειραματισμοί με τις εκφραστικές δυνατότητες του βάθους πεδίου δεν είχαν την αναμενόμενη συνέχεια στον κλασσικό κινηματογράφο. Ίσως η έλευση του σινεμασκόπ ώθησε τα πράγματα σε άλλη κατέυθυνση. Ο Bazin είχε γράψει κάπου ότι ο Wyler εισήγαγε τη δημοκρατία στο σινεμά, δίνοντας τη δυνατότητα στο θεατή να επιλέξει σε ποιο από τα παράλληλα συμβάντα θα εστιάσει την προσοχή του.
Επίσης εξαιρετικά διακριτικός ο τρόπος που θίγει μερικά θέματα ταμπού για την εποχή όπως ο αλκοολισμός του Al και οι αφανείς μα υπάρχουσες συζυγικές του δυσκολίες. Όλα συντελούνται με ένα απόλυτα φυσικό τρόπο που ουδέποτε αμφιβάλλεις για την αλήθεια των καταστάσεων.
periergo...
Περίεργο;
?
Δημοσίευση σχολίου