Happy-Go-Lucky
(Happy-Go-Lucky, Σκην Mike Leigh, 2008)
Αλλαγή τόνου από τον Mike Leigh, καθώς η ηρωίδα της τελευταίας του ταινίας απέχει μακράν από τον κυνικό Johnny του Naked, τον παραιτήμενο Phil του All or Nothing, αλλά και από την καλοπροαίρετη Vera Drake με την οποία μοιράζονται, παρόλη την διαφορετικότητα των περιβαλλοντών τους, μια αισιόδοξη στάση απέναντι στη ζωή. H Poppy διακατέχεται από μια αστείρευτη αισιοδοξία και ενεργητικότητα για τη ζωή και προσπαθεί να διοχετεύσει ένα μέρος του ενθουσιασμού τους στους υπολοίπους. Είτε μέσω του επαγγελματός της όπου προσπαθεί να καλλιεργήσει ένα κλίμα σύμπνοιας και σύνεργασίας μεταξύ των μαθητών της στο δημοτικό σχολείο όπου διδάσκει, είτε μέσω των καθημερινών της αλληλεπιδράσεων όπου παραμένει ανοιχτή, δεκτική και ουδέποτε επικριτική, ακόμη και όταν οι καταστάσεις προμηνύονται δυσοίωνες.
Η ταινία προσεγγίζει την ηρωίδα μέσα από διάφορα απλά καθημερινά περιστατικά όπως αυτό των επεισοδιακών μαθημάτων οδήγησης όπου αντιδιάστελλεται ο ευπροσήγορος χαρακτήρας της με αυτόν του βλοσυρού εκπαιδευτή. Παράλληλα την βλέπουμε να διασκεδάζει ως αιώνια έφηβος με τις φίλες της, να παρακολουθεί μαθήματα φλαμέγκο από μια δασκάλα που αντίθετα με εκείνη δεν έχει βρει την ψυχική της ισορροπία (οι διαφορετικές εκπαιδευτικές φιλοσοφίες είναι μια ενδιαφέρουσα σεναριακή νότα αν και αναπτύσσεται επιφανειακά), και να αντιμετωπίζει με ωριμότητα και ψυχραιμία έναν προβληματικό και βίαιο μαθητή της. Ο Leigh φαίνεται ότι έχει πλάσει έναν άμεμπτο και αδιαπέραστο χαρακτήρα που, παρόλη τη ζωντάνια της ερμηνείας της Sally Hopkins, με το πέρασμα του χρόνου όλο και πιο εξωπραγματικός φαντάζει. Σταδιακά, η συνήθως διαλεκτική πολυπλοκότητα των χαρακτήρων του Leigh εξανεμίζεται και η ταινία χάνει το ενδιαφέρον της, καθώς το όποιο δράμα περιορίζεται στην αναμενόμενη σύγκρουσή της με τον αυξανόμενα επιθετικό εκπαιδευτή (ο λόγος που δεν διακόπτει τα μαθήματα μαζί του μια ώρα αρχύτερα παρόλη την προβληματική συμπεριφορά του εκπαιδευτή πρέπει να οφείλεται σε σεναριακούς παρά πραγματικούς λόγους). Το επεισόδιο στο σχολείο με τον μαθητή χρησιμοποιείται περισσότερο ως αφορμή για να γνωρίσει το ταίρι της παρά ως αφορμή για κοινωνικό προβληματισμό, ενώ η αναπάντεχη συνάντησή της με έναν άστεγο φαίνεται να προερχόταν από τα offtakes άλλων ταινιών του Mike Leigh. O δραματικός ιστός είναι ανεπαρκέστατος, οι χαρακτήρες απρόσμενα μονοδιάστατοι (το ρητό "Αlways look at the bright side of life" φαίνεται ότι συνοψίζει εν τέλει όλη την προσωπικότητα της ηρωίδας) με διαλόγους δίχως το ενδιαφέρον και την λεπτή ειρωνεία των προηγουμένων του ταινιών, ενώ η εικόνα του σύγχρονου Λονδίνου που αναδεικνύεται δεν διαφέρει πολύ από αυτή του Notting Hill και ανάλογων ταινιών που βρίσκονται στον θεματικό και στυλιστικό αντίποδα του Mike Leigh. Ένα, προσωρινό ελπίζουμε, στραβοπάτημα από αυτόν τον σπουδαίο δημιουργό, μοναδικό ανατόμο της αγγλικής κοινωνικής πραγματικότητας έχοντας ως βασικό εργαλείο του τις ανθρώπινες σχέσεις.
4 σχόλια:
Την ταινία δεν την έχω δει, ωστόσο θέτω ένα εντελώς καλοπροαίρετο ερώτημα ανθρώπου που προσπαθεί να κουτσομπολέψει τα "ψυχικά ενδότερα ενός κριτικού κινηματογράφου":
Που στεκόμαστε όταν ένας σκηνοθέτης (που μας εκφράζει, εν προκειμένω, άλλως δεν έχει σημασία ιδιαίτερη) για τον οποίον έχουμε από καιρού εις καιρόν διατυπώσει την βαθύτερη σύνδεσή μας με την αισθητική του, "προδίδει" τις αρχές του, εγκαταλείποντάς τες μάλιστα για ένα σινεμά στο οποίο αντιτιθέμεθα; - ανέφερες το Notting Hill, του οποίου η ύπαρξη υποθέτω σε δυσαρεστεί...
Είναι στραβός ο γυαλός ή στραβά αρμενίζουμε;
Να πω συμπληρωματικά, πως το ερώτημα απευθύνεται κυρίως σε κείνους που κολλάνε στα πρόσωπα, περισσότερο από την ταινία - οπότε φίλε μου δεν ξέρω και αν σε αφορά απολύτως το ερώτημα. Απλώς το κείμενό σου μου γέννησε την απορία.
Καλωσήλθες.
Πολύ ενδιαφέρον το ερώτημα φίλε μου. Γενικά απαντώντας, προσπαθώ να κρίνω την ταινία ανεξαρτήτως προσώπου, αν και η παρουσία κάποιου αγαπημένου σαφώς με κάνει να το εξετάζω από περισσότερες σκοπιές μήπως και μου έχει διαφύγει κάτι από άποψη προθέσεων/αποτελέσματος. Οι καλλιτεχνικές αστοχίες και οι κακές στιγμές σε μια λαμπρή κατά τα άλλα καριέρα δεν είναι προνόμιο των λίγων και των μετρίων και ουκ ολίγες φορές έχω απογοητευτεί σφόδρα από αγαπημένους (φαντάσου πως θα αντιδρούσαμε το 1969 άμα βλέπαμε το Topaz σε πρώτη προβολή). Άλλη αντίδραση δεν έχω από την ελπίδα ότι ο καλός μου φίλος θα ξαναβρεί το δρόμο του.
Επί του προκειμένου,βρήκα μεν το Happy-Go-Lucky αποκαρδιωτικό, δεν το θεωρώ, όμως, εντελώς ξένο από το σινεμά του Mike Leigh. Μπορεί κατά τη γνώμη μου θεματικά να αστόχησε και ως τελική αίσθηση όντως να βρίσκεται εγγύτερα στο Notting Hill ή στο Four Weddings and a Funeral, παρά στο Naked και στο Secrets and Lies, αλλά αυτό είναι σε επίπεδο αποτελέσματος και όχι προθέσεων.
Δεν ξέρω για σένα αλλά το Τοπάζ για μένα είναι η "ευγενής αδιαθεσία" ενός εκ των καλύτερών μου φίλων - όπως απροσδόκητα όμορφα το έθεσες.
Το ερώτημά μου επεκτείνεται από την δεύτερη παράγραφό σου: Πως ξέρεις ότι δεν είναι ΚΑΙ σε επίπεδο προθέσεων;
Κι αν του Leigh του αρέσει το Notting Hill;
Αυτό θα εξέθετε τον λάτρη του, τρόπον τινά;
Την καληνύχτα μου.
Φυσικά τις ακριβείς προθέσεις του Mike Leigh μόνο ο ίδιος μπορεί να τις γνωρίζει. Από όσα έχω διαβάσει σε σχετικές συνεντεύξεις του δεν αποκομισα την εντύπωση ότι ήθελε να κάνει κάτι σαν το Notting Hill. Αυτή η εντύπωση ενισχύεται και από ορισμένες σκηνές της ταινίας (η συνάντηση με τον άστεγο, η τελική έκρηξη του εκπαιδευτή) που δεν έχουν θέση στο ζαχαρένιο feel-good σύμπαν των ταινιών του Richard Curtis, όσο και από την σκηνοθετική γραφή του Mike Leigh που διατηρεί ορισμένα από τα κύρια γνωρίσματα της.
Τώρα άμα του ιδίου προσωπικά του αρέσει το Notting Hill, δεν είναι κάτι που με αφορά ως θεατή. Άμα όμως αποφασίσει στο μέλλον να αποποιηθεί τις αρχές του και να συνεργαστεί με τον Richard Curtis, αυτό είναι κάτι που θα με προβληματίσει...
Δημοσίευση σχολίου