ΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Στην ταινία του Hal Ashby Τhe Last Detail , δύο βετεράνοι ναύτες καλούνται να συνοδέψουν έναν νεόκοπο τρίτο στη στρατιωτική φυλακή, όπου έχει καταδικαστεί σε οκτώ χρόνια κράτηση επειδή αποπειράθηκε να κλέψει 40 δολάρια από το φιλανθρωπικό έρανο της συζύγου ενός αξιωματικού. Ο κανονισμός είναι σαφής και ο στρατιωτικός μηχανισμός ελάχιστα ενδιαφέρεται για ελαφρυντικά στοιχεία, ούτε εξετάζει ατομικά την περίπτωση κάθε κατηγορουμένου· το σώμα είναι υπεράνω του ατόμου. Οι δεσμοφύλακες γρήγορα διαπιστώνουν το παράλογο της υπόθεσης, ωστόσο δεδομένης της ιδιότητας τους είναι αδύνατο να κάνουν τίποτα περισσότερο από το να φροντίσουν ο άπειρος και αφελής ναύτης να περάσει ευχάριστα τις τελευτάιες μέρες ελευθερίας του καθοδόν προς τη φυλακή. Το ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας είναι ότι σταδιακά αναδύεται ότι και οι δεσμοφύλακες είναι κατά τροπόν τινά εγκλωβισμένοι στην ευρύτερη φυλακή του ναυτικού με όλους τους κανόνες συμπεριφοράς που αυτό τους επιβάλλει , ο ένας, όντας μαύρος, προκειμένου να αποφύγει την γκετοποίηση και την παρανομία, και ο άλλος, όντας ανησυχος και απροσάρμοστος, αντιμετωπίζει την απεραντοσύνη της θάλασσας ως πηγή γαλήνης. Η αδυναμία αντίδρασης στην, κατ' αυτούς, νομοτελειακή κατάσταση των πραγμάτων τους έχει οδηγήσει μεν στην ιδιώτευση και απολιτικοποίηση (με την ευρύτερη έννοια του όρου), αλλά όχι στην απάθεια και την αλλοτρίωση. Η κινηματογράφηση είναι ουδέτερη με παρατακτική σύνδεση διαφόρων, δοσμένων με καίρια αίσθηση της λεπτομέρειας, επεισοδιων που στοχεύουν στο να ωθήσουν τον θεατή να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα τόσο για το θέμα της ταινίας, όσο και για τις δυνατότητες αντίδρασης που έχουν οι τρεις ήρωες. Απουσιάζουν η συναισθηματική χειραγώγηση του θεατή που είναι σχεδόν κοινός τοπός στις "σοβαρές" ταινίες που παράγει το Hollywood σήμερα, όπως και η εύκολη καθαρτική λύση (ενδεικτική είναι η χρήση της ηχητικής μπάντας).
4 σχόλια:
O Hal Ashby είναι ύψιστος, οι ταινίες του ριζωμένες στη Γη και ονειρικές συνάμα (ακόμη δεν έχω καταλάβει πως το πετύχαινε αυτό).
Πολύ με έφτιαξες με αυτό εδώ. Απέναντι στο Being There, αλήθεια, που βρίσκεσαι;
Κρίμα που στα 80s το σύστημα κατάπιε και εξόντωσε τον Hal Ashby, καθώς αμέσως μετά το αριστούργημά του, Being There, δεν κατάφερε να κάνει κάποια αξιόλογη ταινία.
Το Being There είναι όντως μαγευτική και συνάμα βαθειά πολιτική ταινία. Η τελική σκηνή είναι ποιητική, αλληγορική και πολιτική ταυτόχρονα.
Ένα Ιουλιάτικο πρωϊνο του '80, ξεκινούσαμε θείος, αδελφός και γω για χωριό. "Μουντοί" μεταξύ τους οι μεγάλοι αντάλλαξαν: "Το 'μαθες;", "Πέθανε", "Ναι". Ξερά, αγέλαστα, όπως πήγε και όλο το ταξίδι. Λίγο καιρό μετά είδα, σε τρυφερή ηλικία, αλλά η αρχή πάντα μετράει, το Being There.
Αν και δεν ήταν εδώ πια, "βάρυνε" το έργο μέσα με διαφορετική συναισθηματική σημασία. Και στην ποίηση, την αλληγορία και την πολιτική, προστέθηκε ένας δεσμός ενηλικίωσης μέσα από μια από τις πρώτες δυνατές κινηματογραφικές φιλίες.
Επίσης με ψήνετε τρελλά να ξαναδώ το Last Detail...
Και μόνο για την προτελευταία σκηνή στο χιονισμένο πάρκο, αξίζει να ξαναδείς την ταινία.
Άσχετο, αλλά ψάχνοντας στο ιντερνετ, μου έκανε εντύπωση πόσο λίγα πράγματα υπάρχουν για τον Hal Ashby. Πάλι καλά που υπάρχει και το senses of cinema με ένα, ως συνήθως, εξαίρετο άρθρο:
www.sensesofcinema.com/contents/directors/04/ashby.html
Θα δω σύντομα το Shampoo και το Coming Home (δυστυχώς δεν έχω βρει ακόμη το Bound of Glory). Ίσως επανέλθω στο μέλλον...
Δημοσίευση σχολίου