Πρόχειρη επιλογή παρελθοντικών δημοσιευμάτων:
Καθημερινή (26/08/06)
Αλήθεια, θέλουμε τα δάση;
Tου Σωκρατη Τσιχλια
Αχ, είναι τόσο πληκτικό: την επαύριο μιας καταστροφής, όπως η φωτιά που αφάνισε δεκάδες χιλιάδες στρέμματα στη Χαλκιδική και στη Μάνη, η όποια κυβέρνηση σπεύδει να δηλώσει ότι έγινε το ανθρωπίνως δυνατό από τον κρατικό μηχανισμό και η αντιπολίτευση, η μείζον συνήθως, καταγγέλλει την κυβέρνηση για εγκληματικές παραλείψεις. Τη σημειολογία του στερεότυπου σκηνικού συμπληρώνουν πάντα τηλεοπτικές εικόνες, τραβηγμένες όσο πιο κοντά στη φωτιά γίνεται, ενώ ταλαίπωροι, σχεδόν καψαλισμένοι, τηλεοπτικοί ρεπόρτερ μιλούν λαχανιασμένα για την πύρινη κόλαση, την ίδια ώρα που κάθιδροι περίοικοι, ιδιοκτήτες κατοικιών ή επιχειρηματίες καταγγέλλουν την ολιγωρία των πυροσβεστών.
Εννοείται ότι πολλοί από τους πληγέντες συμπολίτες μας, λησμονούν συνήθως να καταγγείλουν στις κάμερες ότι η πλειονότης των κατοικιών εντός ή πέριξ των δασών είναι εντελώς παράνομα και ανήκουν στη μεγάλη «οικογένεια» των αυθαιρέτων.
Παρακολουθώ συνειδητά την Ελλάδα να καίγεται 30 χρόνια ως πολίτης και 25 ως δημοσιογράφος. Εζησα, ως Αθηναίος, εκ του σύνεγγυς τον επαναληπτικό αφανισμό της χλωρίδας του Πεντελικού όρους, μύρισα τον καπνό πολλές φορές, ως και την στάχτη έδιωξα κάποτε με υαλοκαθαριστήρες από το παρμπρίζ του αυτοκινήτου. Τα πολυτελή σπίτια σκαρφάλωσαν στο βουνό, οι εμπρησμοί συνεχίζονται. Μετά κάθε πυρκαγιά οι πολιτικοί ορκίζονταν στο «πράσινο» και μετά από λίγο νομοθετούσαν με τέτοια ασάφεια και πολιτεύονταν περιβαλλοντικά με τόσες παραλείψεις, έτσι ώστε στην ουσία να κλείνουν το μάτι στον πανίσχυρο και χρυσοφόρο κύκλο των επενδύσεων γης.
Αλλά φωτιές στα δάση της πατρίδας δε βάζουν μόνο εμπρηστές. Τα δάση καίγονται επίσης από αμέλεια ή από φυσικά αίτια και με το ίδιο αποτέλεσμα. Αρα το στοίχημα μιας πολιτείας ευνομούμενης και μιας κοινωνίας με στοιχειώδες ένστικτο αυτοσυντήρησης περιγράφεται, για τη σχέση της με τα δάση, ως εξής: Ακριβής προσδιορισμός των δασικών εκτάσεων της χώρας, που δεν αμφισβητείται και δεν αλλάζει ποτέ. Επένδυση σε τεχνολογίες έγκαιρης διάγνωσης μιας πυρκαγιάς και βεβαίως επαρκής και αμέσου επεμβάσεως μηχανισμός κατάσβεσης. Ολο το παιχνίδι παίζεται στα πρώτα λεπτά... Επίσης, συντήρηση και δημιουργία δασικών δρόμων και πραγματοποίηση όλων των εργασιών που απομακρύνουν την πιθανότητα πυρκαγιάς από δάση.
Αλλά το θέμα δεν είναι τεχνικό, ούτε οικονομικό. Είναι θέμα πολιτικό και κοινωνικό. Είναι θέμα προτεραιοτήτων. Πολύ φοβάμαι ότι σε μια χώρα ιδιωτών, όπως η Ελλάδα, με τους πολίτες «πελάτες» των κομμάτων, ακόμη και τα στοιχειώδη και αυτονόητα χρειάζονται μια μικρή επανάσταση για να γίνουν. Και ποιος δυστυχής πολιτικός να την κάνει, ακόμη κι αν θέλει, σε μια χώρα που ο καθένας ονειρεύεται ένα εξοχικό στο βουνό, με θέα θάλασσα, που δουλεύει σκληρά για να αποκτήσει κάποτε το δικό του κήπο, περιφρονώντας τους δημόσιους, το δικό του δασάκι, αδιαφορώντας πρακτικά για τα δάση της πατρίδας. Μήπως πριν από τις επόμενες διαμαρτυρίες ή εξαγγελίες πρέπει να κοιταχτούμε στον καθρέφτη και να απαντήσουμε ειλικρινά εάν θέλουμε τα δάση; Μετά θα βρεθούν οι τρόποι.
Καθημερινή 10/09/2006Η προστασία την οποία ζητούν οι καταπατητές δασικών εκτάσεων και δασών στην Πεντέλη από τις κρατικές υπηρεσίες, τελικώς με ένα τρόπο παρέχεται. Αυτό καταδεικνύει έκθεση των Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης που ολοκληρώθηκε πρόσφατα για το δασονομείο του Αγ. Στεφάνου, ένα από τα πέντε δασονομεία που υπάγονται στο δασαρχείο Πεντέλης, περιοχή με πολλές πυρκαγιές και ακόμα περισσότερες διεκδικήσεις καταπατητών και μη. Ελλείψεις προσωπικού, απίστευτη γραφειοκρατία και ένα ατελείωτο γαϊτανάκι καθυστερήσεων και ανεφάρμοστων εντολών αποβαίνει εις βάρος των δασών και οδηγεί στη διαιώνιση του καθεστώτος των καταπατήσεων....
[...]
Από τα στοιχεία της έκθεσης είναι φανερό ότι η διαδικασία υποβολής μηνύσεων και διοικητικών μέτρων -που ακολουθεί τη διαπίστωση κάποιας παράβασης, όπως η εκχέρσωση- διαρκεί τόσο που στο μεσοδιάστημα ο παραβάτης προλαβαίνει άνετα να προχωρήσει στην ανέγερση κτιρίου. Και όπως είναι γνωστό, ένα υφιστάμενο αυθαίρετο κτίσμα έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες τελικά να νομιμοποιηθεί από το να γκρεμιστεί.
Ετσι, περισσότερες από τις μισές μηνύσεις που συντάχθηκαν κατά τα έτη 2002-2004 έκαναν πάνω από ένα χρόνο να φτάσουν ώς το Δασαρχείο Πεντέλης, ενέργεια που αποτελεί το πρώτο μόνο βήμα για την τιμωρία των παραβατών. Υπάρχουν όμως και μηνύσεις που διαβιβάστηκαν με καθυστέρηση δύο ετών.
Τέλος, πολλές καταγγελίες για παράνομες οικοδομικές εργασίες που είχαν πραγματοποιηθεί το 2002 δεν είχαν διερευνηθεί δύο χρόνια αργότερα... Ασφαλώς στο μεσοδιάστημα οι οικοδομικές εργασίες ολοκληρώθηκαν, όπως άλλωστε καταδεικνύει και η μεγάλη ανοικοδόμηση στην περιοχή.
Καθημερινή 27/05/2006[...]
Δεν μου κάνει εντύπωση η πρόταση της κυβέρνησης για την αναθεώρηση του άρθρου 24, η οποία άλλωστε υλοποιεί τις απόψεις της προηγούμενης. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση, τα δύο μεγάλα κόμματα, που εκπροσωπούν περίπου το 85% των Ελλήνων, πορεύονται στη χωροταξία και στο περιβάλλον συρόμενα πίσω από «ανάγκες» της στιγμής. Συνεταιρισμοί, λόμπι επιχειρηματιών, μεγαλοϊδιοκτήτες και μικροϊδιοκτήτες, χρηματοδότες και ψηφοφόροι, όλοι εμείς δηλαδή χωροτακτούμε το χάος και παράγουμε αθλιότητα και ορφανό μέλλον... Δημιουργούμε κάθε μέρα, νομίμως και παρανόμως, ασφυκτικότερες πόλεις και καταβροχθίζουμε το περιαστικό περιβάλλον. Αποτελώντας τη θλιβερή εξαίρεση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, τον οποίο επικαλούνται κάθε τόσο οι κακόμοιροι οι πολιτικοί μας.Καθημερινή 6/08/2005
«Φιλέτα» δάσους καλοψημένα...
Tου Σωκρατη Tσιχλια
Eχω την εντύπωση ότι όσοι πολίτες αγωνίζονται για την ύπαρξη ή τη διάσωση φυσικών οικοσυστημάτων γύρω, αλλά και εντός του πολεοδομικού ιστού της πολύπαθης Aττικής, αντιμετωπίζονται από άλλους πολίτες και κυρίως από τους πολιτικούς, περίπου ως γραφικοί. Eνα είδος εστέτ, ευαίσθητων φυσιολατρών, που αγαπούν τα δάση ή τα πάρκα με όρους αισθητικούς, συναισθηματικούς ή και πολιτισμικούς. Eίναι δηλαδή το αντίστοιχο των φιλόζωων στο φυτικό βασίλειο.... Kαι βέβαια λόγω της «ιδιαιτερότητάς» τους αυτής, αδυνατούν να σκεφτούν πρακτικά ή με οικονομικούς και αναπτυξιακούς όρους και κυρίως δεν μπορούν να κατανοήσουν τη δίψα των συμπολιτών τους για ένα οικόπεδο με θέα, έστω και αν για την απόκτησή του χρειάστηκε να καούν μερικές χιλιάδες στρέμματα δάσους.
Aδυνατούν επίσης οι δυστυχείς φυσιολάτρες να αντιληφθούν ότι στην πατρίδα μας η αξία του ιδιωτικού είναι απόλυτη και κυρίαρχη. Yπερασπίζονται οι αφελείς την ύπαρξη του δημόσιου και κοινού δάσους, της παραλίας μας, του πάρκου, της πλατείας, γιατί δήθεν κάνει καλό σ’ όλους. Eχουν επίσης μια ακόμη αδυναμία: όταν οι άλλοι κοιτούν ξελιγωμένοι τα δασώδη «φιλέτα» της Aττικής, κραδαίνοντας τίτλους ιδιοκτησίας και απαιτούν πολεοδόμηση, οι «φυσιολάτρες» τολμούν να μιλούν για διοξείδιο του άνθρακα, για οξυγόνο, για πλημμύρες, για την πιο μολυσμένη πρωτεύουσα της Eυρώπης, που μας πνίγει, μας κόβει χρόνια ζωής σύμφωνα με τους πιο έγκυρους διεθνείς οργανισμούς, σαμποτάρει την εθνική βιομηχανία του τουρισμού, κάνει φτωχότερη και πιο μίζερη την τσιμεντοκρατούμενη ζωή μας.
[....]
Καθημερινή 31/07/2005
Από τα 140.000 στρέμματα δασικής γης που κάηκαν σε δύο μεγάλες πυρκαγιές την τελευταία δεκαετία στην Aττική, μόνον τα 75.000 χαρακτηρίστηκαν αναδασωτέα. Tα υπόλοιπα, μέσα από διαδικασίες προσφυγών και εξαιρέσεων, είτε εντάχθηκαν στο σχέδιο πόλης είτε κατέληξαν περιοχές αυθαίρετης δόμησης. H πικρή εμπειρία του παρελθόντος προκαλεί ανησυχία για την τύχη των δασικών εκτάσεων που κάηκαν την Πέμπτη στη νοτιοανατολική Aττική. H ρητή και κατηγορηματική διαβεβαίωση του πρωθυπουργού κ. Kώστα Kαραμανλή ότι όλες οι δασικές εκτάσεις που κάηκαν θα αναδασωθούν, θα έπρεπε να κατευνάσει κάθε ανησυχία. Ωστόσο, κάτοικοι και φορείς της περιοχής ανησυχούν για δύο, κυρίως, λόγους. O πρώτος αφορά τις εκτιμήσεις ότι τα δάση που καταστράφηκαν είναι περίπου 5.000 στρέμματα, εκτίμηση με την οποία διαφωνούν δασολόγοι, που μιλούν για μεγαλύτερες εκτάσεις. O δεύτερος λόγος ανησυχίας πηγάζει από την επιχειρηματολογία που ήδη άρχισε να αναπτύσσεται περί «φτωχών και αδυνάτων, που επί χρόνια παλεύουν για να χτίσουν ένα σπιτάκι…».
Καθημερινή 31/07/2005[...]
O «πόλεμος της οικοπεδοποίησης» με θύματα πανέμορφα πευκοδάση της χώρας διαρκεί χρόνια. Aπό το 1995 έως πέρυσι περισσότερα από 2.400.000 στρέμματα δάσους και δασικών εκτάσεων έγιναν στάχτη και εν συνεχεία βορά στις ορέξεις των καταπατητών. Mόνο στη διάρκεια των ετών 1995 και 1998 οπότε στο στόχαστρο των εμπρηστών είχαν βρεθεί ξανά οι περιοχές περιμετρικά της πευκόφυτης τότε Πεντέλης αλλά και η ανατολική πλευρά της Aττικής (όπως άλλωστε συνέβη και αυτή τη φορά) είχαν καταστραφεί συνολικά περισσότερα από 877.000 στρέμματα πευκοδάσους. Ως μια από τις χειρότερες χρονιές στην ιστορία έμεινε και το 2000 με 882.779 καμμένα στρέμματα ανά την επικράτεια.
[...]
«Aπατεώνες είναι εκείνοι που πωλούν σε ιδιώτες εκτάσεις χαρακτηρισμένες ως δασικές. Eίναι απατεώνες κατά του Δημοσίου. Oι συμβολαιογράφοι είναι κρατικοί λειτουργοί. Πώς βάζουν την υπογραφή τους σε συμβόλαια που αφορούν δασικές εκτάσεις που περνάνε σε ιδιωτικά χέρια;» σημειώνει από την πλευρά του στην «K» ο δήμαρχος Pαφήνας κ. Aνδρέας Kεχαγιόγλου. Προσθέτει μάλιστα ότι συνάντησε την άρνηση της Δασικής Yπηρεσίας στα αλλεπάλληλα αιτήματά του για καθαρισμό των δασικών εκτάσεων εντός των ορίων του Δήμου. «O καθένας ερμηνεύει τον νόμο όπως θέλει. Oι υπάλληλοι του δασαρχείου θεωρούν τους εαυτούς τους εξουσία. Eίναι κράτος εν κράτει».
[....]
Καθημερινή 31/07/2005
Eυθύνη πολιτικών
H πυρκαγιά στη Pαφήνα και τον Bουτζά άφησε πίσω της την καταστροφή και την απερήμωση. Δασικές εκτάσεις – πνεύμονες για την Aττική, αλλά και ιδιωτικές περιουσίες χάθηκαν. Kαι καθώς δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο, ο απολογισμός της καταστροφής οφείλει να μην περιορισθεί στην καταμέτρηση των ζημιών και την αναζήτηση των αμέσων υπαιτίων. Πρέπει, ασφαλώς, να γίνουν και αυτά. Aν, όμως, μας ενδιαφέρουν τα βαθύτερα αίτια του εγκλήματος, αν θέλουμε να σκεφθούμε για το μέλλον, τότε ο απολογισμός οφείλει να είναι πολιτικός. Nα αναδείξει και να αντιμετωπίσει τα ελλείμματα του συστήματος, που ανοίγουν τον δρόμο στους εμπρηστές, όπως και σε άλλες αλλοιώσεις του ελληνικού περιβάλλοντος.
Oπως την επομένη ημέρα της φωτιάς σημείωνε η «K», το πρώτο στοιχείο πολιτικής «ενοχής» πίσω από την καταστροφή του ελληνικού δασικού πλούτου ανιχνεύεται στη μη εφαρμογή της νομοθεσίας. Oχι μόνον οι έλεγχοι είναι από χαλαροί ώς ανύπαρκτοι, όχι μόνον οι κυρώσεις που επιβάλλονται δεν αρκούν ως αποτροπή, αλλά κάθε τόσο ειδικοί νόμοι δικαιώνουν συλλήβδην τους πολεοδομικούς παραβάτες. Mέσα σε τέτοιο χάος, δεν είναι δύσκολο να εκμεταλλευθούν τις περιστάσεις και οι εμπρηστές, ιδίως όπου οι «τοπικές κοινωνίες» διψούν μάλλον για οικιστική επέκταση παρά για προστασία του δασικού πλούτου.
H μακρά παράταση αυτού του θεσμικού χάους δεν έχει, όμως, άλλον ένοχο από την πολιτική διοίκηση της χώρας. Tίποτε πλέον δεν παρέχει άλλοθι ή ελαφρυντικά στο πολιτικό σύστημα. Aκόμη και οι τεχνικές δυσχέρειες έχουν με τα σύγχρονα μέσα εξαλειφθεί ώστε, αν είναι ασαφές τι συνέβαινε σε μία περιοχή το 1930, είναι πάντως ξεκάθαρο πώς ήταν τα πράγματα το 1990. Kαι όμως, παρά τις τεχνικές δυνατότητες, η χώρα εξακολουθεί να στερείται κτηματολογίου, να μην έχει σαφώς προσδιορισμένες χρήσεις γης και, πάνω απ’ όλα, να μην έχει αποκαταστήσει ασφάλεια δικαίου: οι νόμιμοι φοβούνται ότι η περιουσία τους μπορεί να απομειωθεί, οι παράνομοι ελπίζουν ότι μπορούν να πετύχουν τα πάντα.
Tο συμπέρασμα για τις επιδόσεις του ελληνικού πολιτικού κόσμου είναι αληθινά συντριπτικό. Aπό τη μία πλευρά προβάλλει η ολιγωρία και η διοικητική ανεπάρκεια. Aπό την άλλη, η αδυναμία να προσδιορισθεί η χρήση της γης με σταθερά όρια, που δεν θα μετατίθενται κάθε τόσο ανάλογα με τις επιθυμίες συμφερόντων και κομματικών πελατειών. Στον τομέα αυτό η χώρα παρουσιάζει εικόνα τριτοκοσμική, για την οποίαν ευθύνονται οι πολιτικές ηγεσίες της. Kαι δυστυχώς δεν υπάρχουν ενθαρρυντικές ενδείξεις, ώστε να ελπίζει κανείς σε μία μεταμόρφωση.
Καθημερινή 29/07/2005
[...]
Γενιές γενιών οι εμπρηστές, γενιές γενιών οι καταπατητές, γενιές γενιών οι αυθαιρετούχοι που χτίζουν κι αυτό το σπιτάκι τους και λένε καλά είναι εδώ. Kαι γενιές γενιών οι υπουργοί (και από κοντά τους ή υπό την καθοδήγησή τους όλοι οι κρατικοί μηχανισμοί) που εθελοτυφλούν ενώ υποτίθεται ότι χρέος τους είναι να φυλάττουν, να επιτηρούν, να αποτρέπουν, να κολάζουν τους ανομούντες. Δεν πρόλαβε καλά καλά να κλείσει βδομάδα από τη «γενναία» (για τα μικροκομματικά της συμφέροντα) απόφαση της κυβέρνησης να δωρίσει χιλιάδες χιλιάδων καταπατημένα στρέμματα (το «πρόστιμο» που θα καταβάλουν όσοι τα υπεξαίρεσαν φτάνει-δεν φάνει το πρόστιμο που πληρώνεις όταν σε γράφουν οι τροχονόμοι επειδή δεν φοράς κράνος), και ιδού η Aνατολική Aττική στις φλόγες, άλλη μια φορά. «Hταν πολλά τα μποφόρ» θα πουν. Mα ναι. Πολλά ήταν. Kαι το ξέραμε από την προηγουμένη. Aλλά εκτός από τον αέρα της φύσης, καθοριστικό ρόλο έπαιξε και ο «άερας» που πρόσφερε η κυβερνητική απόφαση σε όσους ορέγονταν κι αυτοί ένα οικοπεδάκι. Oτι υπήρξε σχέδιο το φανερώνουν τα πολλά μέτωπα της πυρκαγιάς κι από τις δύο πλευρές της λεωφόρου Mαραθώνος, μέτωπα που διέσπασαν τις πυροσβεστικές δυνάμεις και δυσχέραναν το έργο τους.
Καθημερινή 12/06/2005
[...]
Eχουμε, τελευταία, αφόρητη αίσθηση πνιγμού από τη δυσοσμία και αποφορά της διαφθοράς, μέχρις ασφυξίας, σε κάθε πτυχή της κοινωνικής πραγματικότητας: Eξαγορασμένοι δικαστές, ακόλαστοι και πλουτολάγνοι κληρικοί, μαφιόζοι δικηγόροι, εξωνημένοι εφοριακοί, μίσθαρνοι τελώνες, εκβιαστές του κοινωνικού σώματος συνδικαλιστές, κάπηλοι της ελευθεροκρισίας δημοσιογράφοι, αγράμματοι και παραδόπιστοι δάσκαλοι, διαπλεκόμενοι με τον άνομο πλούτο πολιτικοί, ψυχροί κερδοσκόποι γιατροί, καταχραστές εργολάβοι, αργυρόδουλη δημοσιοϋπαλληλία, υπαλληλοποιημένοι αξιωματικοί, άπληστοι έμποροι, αισχροκερδείς μικροπωλητές, ανεύθυνοι και κερδομανείς τεχνίτες, εγκληματίες, μιζαδόροι, προμηθευτές αμυντικού εξοπλισμού της χώρας.
[...]
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Τα δικά μου σχόλια νομίζω περισσεύουν, το ίδιο έργο το έχουμε όλοι δει κάμποσες φορές και θα το ξαναβλέπουμε μέχρι και το τελευταίο τετραγωνικό εκατοστό αυτής της χώρας να καλυφθεί από τσιμέντο ως ένα διηνεκές σύμβολο αμβύνοιας, κακογουστιάς και ιδιώτευσης. Δύο είναι οι λύσεις που απομένουν για τους, δυστυχώς, ελάχιστους που αγανακτούν μέχρι υπαρξιακής ασφυξίας από την κατάσταση:
1. Να απολαύσουν όσο μπορούν μέχρι τελευταίας ρανίδος όση ομορφιά έχει απομείνει σε αυτό τον τόπο προτού αυτή εκλείψει ολοκληρωτικά.
2. Να αποδημήσουν σε κράτη όπου οι πληγές της καθημερινότητας είναι λιγότερο επώδυνες.
(click για να απολαύσετε το ελληνικό επίτευγμα σε όλο του το μεγαλείο)